Klasik mülakat soru ve teknikleri

Fark ettim ki uzun süredir iş aramaya niyetlenecek gençler için satırları karalamamışım. İşler ve meslekler yenilense de bazı meslekler kaybolsa bile, Manevra Strateji Taktik dediğim MeSuT yöntemleri neredeyse hiç değişmiyor ve değişmeyecek.  

Doğru sorulara doğru yanıt verme yöntemleri, çapraz soruya çapraz yanıt vermeyi de arada kısaca değinmeye çalışacağım. Neredeyse her işte şöyle ilanlar çıkıyor.  

15 Yıllık tecrübeli, 25 yaşını aşmamış mesleğinin son 10 yılını kalite veya üretim mühendisi olarak çalışan askerlik yapmış diye başlayan ilanları görüyorsunuzdur. Yeni mezunsanız çok ciddiye almayın oraya alınacak kişiler bellidir zaten, tecrübeniz ve yeteneğiniz bazen yeterli olmayabiliyor. İstediğiniz işe başlayabilmenin sosyal medyanızda bunu paylaşabilmenin yolu için sorulan sorulara onlara göre doğru, özgün ve etki bırakan birkaç cümle kurmanız bekleniyor.  

Gelsin sorular verilsin cevaplar…  

Kendinizi anlatın 

1873 yılında çölde kar topu oynanırken doğmanız ve Cin ali ile saklambaç oynayıp oynamadığınız kimsenin merak ettiği bir sual değil. Bu soruya verilen öyle mizahi cevaplar duydum ki, sevgilisi ile tanışmasını veya askerlik anılarını anlatan arkadaşlardan haberdarız. Vakit kısa öz ve nokta vuruşu olma vakti, hani lazer yazıcılar öncesi muhasebecilerin kullandığı numaratik vuruşlu yazıcılar vardı ya onlardan kurtulma vakti. Mesela daha önce çalıştığınız işyerlerinden edindiğiniz tecrübelerden neleri öğrendiğiniz neleri geliştirdiğiniz çaktırmadan fena olmadığınız birkaç alanı da buralarda da zayıfım diye yedirebilirsiniz. İletişimde gerçekten kendimi yeterli görmüyor insanlarla konuşamam diyordum ancak şirketin en çok konuşan kişisi ünvanı ilk günden beri bende… Neler öğrendiniz kendinizden ne eklediniz ? Hangi alanlarda sorumluluk ve insiyatif aldınız ? Kendinizce güçlü zayıf yönleriniz Swot analizinizi paylaşın. Ve bu iş için nasıl heyecanlı olduğunuzu hissettirin böylelikle, işe alınmayacaksanız bile alınırsınız. 

Az önce geldiğiniz odada 20 kişi vardı ve bir kişi alınacak sizin farkınız nedir ?  

Aday’ ın kendini anlatabileceği aslında tek doğru nokta burasıdır. Özgün ve özgür olun belli bir tecrübeye ihtisasa kadar, beni ne şirketler istiyor da ben size geldim olmasın. Öncesinde şirket ve başvurulan pozisyonu araştırmış olduğunuz için, geçmiş tecrübeleriniz ile başvurulan pozisyon arasındaki uyuşmayı ve bu tecrübe birikiminin şirketin hedefleriyle nasıl uyuştuğuna nokta vuruşu ifadelerle değinin. Aslında bunun meali seni tanımak istiyorum maske kimsin sen demektir. Bu an aday’ ın istekleri veya diğer taleplerini isteyeceği alan değildir. Ayrıntıya girmeden soru geldikçe can alıcı detaylar ile konuşmayı yönetmelisiniz. Eğer tecrübesiz iseniz genelde konuşmayı şirket yetkilisi yönetir. 

Sakın Çalışkanım doğruyum. İlkem şirketi daha iyi noktalara taşımak ve işe de ihtiyacım var şeklinde diye başlarsanız. Sadece mülakat tecrübesi edinirsiniz.  

Bu pozisyon kendimi daha önceki tecrübelerim ile daha da ileri taşıyabilecek ve şirkete daha çok fayda sağlayabileceğim bir pozisyon ve bu departmanda görev alırken yaşanabilecek problemler ve çözüm yollarına hakimim savcıyım derseniz ve de bunu canlı bir örnekle bağlarsanız nokta vuruşu olarak artık o şirket sizden randevu talep edecektir.  

Sonra derler ki, XXLS şirketi için, neler yapabilirsin derler. Sende yapabileceğin kadarını söylersin. Senin sınırların sana ait çok uçmamak lazım. Bu başlık altında da işin ihtiyaçlarına karşılık verebiliyormu ? Şirkete ne kazandırır ? Niçin burada ? Ne tarz projeler üretebilir ? Sorularına cevap bulabilirsin.  

Güçlü ve Zayıf yönlerinizi anlatın  

Güçlü yönleriniz ve nasıl geliştirdiğinizi anlatırken asla, işiniz dışında yönlerinize girmeyin. Mesela Grafik tasarımcısı değilseniz Corel Draw düzeyiniz kimsenin işine yaramayacaktır. Dergi editörlüğü kariyerinde detayları konuşuruz. Zayıf olduğunuz yönler ve de geliştirmek için neler yaptığınızı örneklerle ifade edin.  

Tuzak geliyor işte eski işinizden neden ve ne şekilde ayrıldınız ?  

En tuzak cevaplı soru budur. İstifa ettim derseniz, niçin sorusuna cevap bulmanız gerekir. Asla eski şirketiniz ve yöneticilerinizi kötülemeyin. Ama yalanda söylemeyin. Mesela 30 Km’ den daha uzak bir yerde çalışmam istendiği için devam edemedim diyebilirsiniz. Ben git gel 65 Km yol yapıyordum ama herkes ben kadar sabırlı olmak zorunda değil. Peki ne diyeceğiz derseniz, kendinizi geliştirdiğiniz alanları ve aldığınız sorumlulukları vurgulayarak anlatın. Yeni işinizde de başvurduğunuz pozisyona paralel olarak, eski tecrübenizin üzerine katmak istediklerinizi ekleyin.  

Şirkete kattığınız değerle, başarılarınız nelerdir ve karşılaştığınız zor bir durumu krizi nasıl çözümlediniz ?  

Burada rakamların diliyle tercümanlık yapın. Departmanda göreve başladığımda departmanın satış raporları şubeler arası Türkiye sıralamasında 11. Sırada idi ve istifa ederek ayrıldığımda 2. sırada iken başka şubeye tayinim sonrası ulaşım problemim nedenli istifa etmek zorunda kaldım diyebilirsiniz tabii gerçek böyleyse, ve başvurduğunuz pozisyon ile ilgili varsa bir başarınız sunmayı unutmayın. Yetenek ve becerilerinizi hikayecilik adlı edebi türle kısa net ve özgün bir biçimde ifade etmeniz gerekiyor. 

Gelecek beş yılın planında kendinizi nerede görüyorsunuz. 

Sorusuna CEO olarak ifade etmeniz hayal ürünü sayılabilir. Ama, hedefi olmayan bir gemiye hiçbir rüzgar yardım edemez. Beş yıl sonra ne yapmak istediğinizden işinizin iyi yönlerinden bahsederek konuyu paraflayabilirsiniz.  

Tüm ara suallerde bittikten sonra konuşmayı bitirmek için insan kaynakları yetkilisi sormak istediğiniz bir soru var mı şeklinde genel geçer bir soru sorar. Sizin de her ihtimale karşı önceden hazırladığınız en az 5 sorunuz vardır. Çünkü, en az 3 tanesi mülakat esnasında çok sorulanlardan olduğu için auto mesaj olarak cevaplanmıştır. Soru sormak için sormayın öğrenmek için sorun böylelikle şirket hakkında araştırma yapan ve bu iş için en iyi adayın siz olduğunuzu onlara hatırlatın.  

Yazının Sözü Uygulaması : 

Doğru cevap doğru sorunun sorulmasıyla açılacak hazine sandığıdır.